35

Ortak koşanlar dediler ki: "Eğer Allah dileseydi biz de, babalarımız da kendisinden başka hiçbir şeye İbadet etmez, O'nun emrine aykırı olarak hiçbir şeyi haram kılmazdık." Kendilerinden öncekiler de böyle yapmışlardı. Peygamberlere apaçık tebliğden başka bir görev var mı?"

"Ortak koşanlar dediler ki: Eğer Allah dileseydi biz de, babalarımız da kendisinden başka hiçbir şeye ibadet etmez" âyetindeki;

"Hiçbir şeye" âyetindeki edatı sıladır.

Zeccac der ki: Onlar bu sözlerini alay olsun diye söylemişlerdi. Eğer onlar bu sözlerini İnanarak söylemiş olsalardı elbette mü’min olurlardı. Bu âyetin gerek manası, gerek i'rabı ile ilgili açıklamalar bundan önce el-En'am Sûresi'nde (6/128. âyetin tefsirinde) geçmiş bulunduğundan burada tekrarlamanın bir anlamı yoktur.

"Kendilerinden öncekiler de böyle yapmışlardı" âyeti onlardan öncekiler de peygamberlere bu şekilde yalanlama ve alay ile karşılık vermişler ve bunun sonucunda helâk edilmişlerdi.

"Peygamberlere apaçık tebliğden başka görev var mı?" Yani onlara tebliğden başka görev yoktur. Hidâyet ise yüce Allah'a aittir.