38

Onlar var güçleri ile: "Ölecek kimseyi Allah diriltmez diye Allah adına yemin ettiler. Hayır, öyle değil. Bu, O'nun gerçekleştirmeyi üzerine aldığı hak bir vaaddir. Fakat insanların çoğu bilmezler.

“Onlar var güçleri ile.... Allah adına yemin ettiler" âyeti, onların yaptıklarının hayret edilecek bir iş olduğunu anlatmaktadır. Çünkü onlar Allah adına yemin ettiler. Yeminlerini alabildiğine ileri dereceye götürerek ölen kimseleri Allah'ın diriltmeyeceğini söylediler. Bu söylediklerinin hayret edilecek birşey olduğuna gelince; onlar bir taraftan Allah'ı ta'zim ettiklerini izhar ediyor ve O'nun adına yemin ediyorlar, sonra da O'nun ölüleri diriltmekten âciz olduğunu ileri sürüyorlar. Ebul-Âliyye der ki: Müslümanlardan birisinin müşrikten alacağı vardı. Alacağını ödemesini istediğinde: Ölümden sonra benim umduğum da şudur.,, demişti. Bunun üzerine müşrik kişi Allah adına yemin ederek; Allah ölenleri diriltmeyecektir diye söyleyince bu âyet-i kerîme nazil oldu.

Katade der ki: Bize nakledildiğine göre İbn Abbâs'a bir adam şöyle demiş: Ey İbn Abbâs, bazı kimseler Hazret-i Alî'nin kıyâmet kopmadan önce öldükten sonra tekrar diriltilip gönderileceğini iddia etmektedirler ve bu âyet-i kerimenin buna işaret ettiğini söylemektedirler. İbn Abbâs dedi ki: Yalan söylüyor o kimseler. Çünkü o âyet-i kerîme bütün insanlar için umumîdir. Eğer Ali kıyâmet gününden önce gönderilecek olsaydı, ondan sonra hanımları başkaları ile nikâhlanmaz, onun mirasını paylaştırmazdı,

"Hayır" bu onların iddialarını red etmektedir. Hayır mutlaka Allah onları tekrar diriltecektir.

“Bu onun gerçekleştirmeyi üzerine aldığı hak bir vaaddır" âyeti müekked bâr masdardır Çünkü yüce Allah'ın:

"Onları diriltecektir" ifadesi bu husustaki vâde delildir; yahutla Öldükten sonra diriliş vaadi hak bir vaaddir" anlamındadır.

"Fakat insanların çoğu" kendilerinin öldükten sonra diriltileceklerini

"bilmezler."

Buhârîde Ebû Hüreyre'den nakledilen rivâyete göre Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmaktadır: "Yüce Allah buyurdu ki: Âdemoğlu -Beni yalanlamak ona düşmediği halde, Beni yalanladı, Âdemoğlu Bana kötü söz söylemek ona yakışmadığı halde bana kötü söz söyledi. Beni yalanlaması. Beni ilkin yarattığı gibi tekrar beni iade etmeyecektir, şeklindeki iddiasıdır. Bana dil uzatması ise; Allah evlad edindi demesidir, Halbuki Ben bir ve tekim, samedtm, doğmamış ve doğurmamış olanım ve hiç kimse kendisine denk olmayanım" Buhârî, Tefsir 2. SÛRE 8, 112. sûre 1, 2; Nesâi, Cenâiz 117; Müsned, II, 317, 350, 394, Bu hadis önceden de (el-Bakara, 2/116. âyet ikinci başlıkta) geçtiği gibi ileride de (el-Ahzab, 33/57. âyet 1. başlıkta) gelecektir