31

İşte böylece Biz her peygambere günahkârlardan düşmanlar kıldık. Yol gösteren ve yardım eden olarak sana Rabbin yeter.

Şanı yüce Allah da onu:

"İşte böylece Biz her peygambere günahkarlardan düşmanlar kıldık" buyruklarıyla teselli etmektedir. Yani ey Muhammed! Senin kavminin müşrikleri arasından -İbn Abbâs'ın görüşüne göre bu kişi Ebû Cehil'dir--düşman kimseler kıldığımız gibi, senden önceki herbir peygamber için de kavminin müşriklerinden düşmanlar kılmı sızdır. O bakımdan onların sabrettikleri gibi sen de Benim emrim üzerinde sabret. Çünkü Ben seni doğru yola ileteceğim, sana karşı çıkan herkese karşı yardımcı olacağım.

Bir diğer açıklamaya göre, Allah Rasûlünün:

"Ya Rab..." sözünü kıyâmet gününde söyleyeceği bildirilmiştir. Yani onlar Kur'ân-ı Kerîm'i terkettiler, benden uzaklaştılar, beni yalanladılar diyecektir.

Enes dedi ki: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: "Kim Kur'ân'ı öğrenir, sonra mushafını asar da belli aralıklarda ona bakmaz ise kıyâmet gününde bu mushafı ona asılı olarak gelir ve: Ey âlemlerin Rabbi! Senin bu kulun beni terketti, benimle onun arasında hüküm ver, der." Bunu es-Sa'lebî zikretmiştir.

"Yol gösteren ve yardım eden olarak Rabbin sana yeter." Burada

"yol gösteren ve yardım eden olarak" anlamındaki; kelimeleri yahal veya temyiz olarak nasbedilmişlerdir. Rabbin sana hidayet verecek, doğru yolu gösterecek, sana yardım edecektir. O bakımdan sana düşmanlık edenlere aldırma demektir. İbn Abbâs dedi ki: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın düşmanı Ebû Cehil -la'netullahi aleyhi-'dir.