13

"Ve göğsüm daralır, dilim çözülmez. Bunun için Harun'a da elçilik ver.

Mûsa

"Rabbim gerçekten ben, beni" risalet ve nübüvvet hususunda

"yalanlarlar diye korkarım ve" onlar beni yalanlayacaklarından ötürü

"göğsüm daralır." Burada:

"Daralır" ile

"Çözülmez" fiilleri umumi olarak isii'naf olmak üzere ref ile okunmuşlardır. Ancak Ya'kub, Îsa b. Ömer ve Ebû Hayve her iki fiili" beni yalanlarlar diye" âyetine atıf kabul ederek nasb ile okumuşlardır.

el-Kisaî dedi ki:

"Ve göğsüm daralır ve dilim çözülmez" âyetindeki fiillerin ref ile okunması iki türlü açıklanabilir: Birincisi ibtida (yeni cümle) olması, diğeri ise: "Gerçek şu ki benim göğsüm daralır ve dilim çözülmez," anlamında olmasıdır.

Yani o takdirde bu "...korkarım"a nesak atfı olur.

el-Ferrâ' dedi ki: Bu nasb ile de okunur. Bu okuma el-A'rec, Tat ha ve Îsa b. Ömer'den nakledilmiştir. Her iki okuyuşun da açıklanabilir bir tarafı vardır.

en-Nehhâs der ki: Uygun şekil ref ile okumaktır. Çünkü nasb ile okunacak olursa "beni yalanlarlar diye" âyetine atfedilmesi gerekir. Bu ise uzak bir ihtimaldir, bunun böyle olduğuna da yüce Allah'ın:

"Bir de dilimden bağı çöz ki sözümü anlasınlar" (Tâ-Hâ, 20/27-28) âyetidir. İşte bu âyet bunun da böyle olduğunu göstermektedir.

"Dilim çözülmez" âyeti, istediğim şekilde delil getiremem anlamındadır. Onun dilinde daha önce Tâ-Hâ Sûresi'nde (20/27, âyetin tefsirinde) geçtiği üzere bir düğüm (ağırlık) vardı.

"Bunun İçin Harun'a da elçilik ver." Vahiy ile Cebrâîl'i ona gönder ve beni desteklemesi, bana yardımcı olması için onu da benimle birlikte rasûl gönder. Burada "bana yardımcı olmasından söz edilmemektedir. Çünkü bunun ne demek olduğu zaten biliniyordu. Tâ-Hâ Sûresi'nde de

"bana ailemden bir yardımcı ver" (Tâ-Hâ, 20/29) âyetinde bu hususu açıkça dile getirdiği gibi, el-Kasas Sûresi'nde de:

"Onu bana yardımcı olarak gönder ki beni tasdik etsin" (el-Kasas, 28/34) âyetinde bunu açıkça zikretmiş bulunmaktadır.

Görüldüğü kadarıyla böyle bir istekte bulunmak hususunda Mûsa (aleyhisselâm)'a izin verilmiş idi. Yoksa bit, risalet görevinden affedilmek anlamında bir talep değil, kendisine yardımcı olacak birisini istemek şeklinde idi. Bu âyette tek başına bir işi yapamayıp, o hususta kusurlu davranacağından korkan kimsenin o iş için kendisine yardımcı olacak kişileri alabileceğine ve bundan dolayı da kınanmayacağına delil vardır.