51

Tuzaklarının akıbeti nasıl oldu, bir bak! Çünkü Biz onları da, kavimlerini de hep birlikte helâk ettik.

"Tuzaklarının akıbeti nasıl oldu, bir bak! Çünkü Biz onları da kavimlerini de hep birlikte helâk ettik." Yani Biz onları kendilerini helâk eden çığlıkla helâk ettik. Şöyle denilmiştir: Hepsinin helâk edilmesi, Cebrâîl'in çığlığı ile olmuştu. Ancak daha kuvvetli görülen, bu dokuz kişinin ayrı bir azâb ile helâk edildikleridir. Daha sonra ise diğerleri çığlıkla gelen helâk ile helâk oldular.

el-A'meş, el-Hasen, İbn Ebi İshak, Âsım, Hamza ve el-Kisaî "Çünkü Biz"in hemzesini üstün ile okurlardı. İbnu'l-Enbarî dedi ki: Bu görüşe göre

"Tuzaklarının akıbeti..." üzerinde vakıf güzel olmaz, çünkü;

"Çünkü Biz onları... helâk ettik" anlamındaki âyet; "Oldu" lâfzının haberidir. Bununla birlikte "akıbefe tabi kılmak suretiyle, ref mahallinde kabul etmek de câiz olur. el-Ferrâ''nın görüşüne göre nasb mahallinde, el-Kisaî'nin görüşüne göre de cer mahallinde kabul etmek mümkündür ki, bu da: "Çünkü Biz onları... helâk ettik" anlamlarında olur.

Ayrıca bunu;"Nasıl"ın mahallen i'rabına tabi kabul ederek nasb mahallinde de kabul etmemiz mümkündür. İşte bu görüşlere göre "tuzaklarının" anlamındaki lâfız üzerinde vakıf güzel olmaz.

İbn Kesîr, Nafî ve Ebû Amr ise; "Şüphesiz Biz onları helâk ettik" şeklinde yeni bir başlangıç olarak hemzeyi esreli okumuşlardır. Bu okuyuşa göre "tuzakları" anlamındaki kelime üzerinde vakıf güzel olur.

en-Nehhâs dedi ki: "Akıbeti" kelimesini "Oldu" lâfzının haberi olarak nasbetmek caizdir. Bu durumda; "Muhakkak Biz" de ismi olarak ref mahallinde olur. Bununla birlikte akıbeti açıklamak üzere mübteda takdiri ile ref mahallinde de olabilir. Bu durumda ifadenin takdiri şudur: O akıbet şu ki: Biz onları helâk ettik. Ebû Hatim dedi ki: Ubeyy'in kıraatinde üstün ile okunacağını doğrular mahiyette; "Bizim onları helâk etmemiz(e bak)!" şeklindedir.