72

De ki: "O acele ettiğinizin bir bölümü hemen ardınızda bulunuyordur, belki."

"De ki: O acele ettiğinizin" İbn Abbâs’ın dediğine göre çabuk gelmesini istediğiniz azâbın

"bir bölümü hemen ardınızda bulunuyordur." Size çokça yaklaşmıştır

"belki."

"Hemen ardında bulunmak" tabiri bir şey diğerinin arkasında olup, hemen peşinden gelmeyi ifade eden; " Hemen onun arkasından geldi" tabirinden alınmıştır; "...nızda" lâfzında da "lâm" harfinin gelişi ise anlamın; "Size yaklaştı, yakınınıza geldi" şeklinde oluşundan dolayıdır. Yahutta bu harf mastara taalluk etmektedir. Anlamının sizinle birliktedir şeklinde olduğu da söylenmiştir. İbn Şecere de: O hemen sizin arkanızdan gelmektedir, diye açıklamıştır. "Kadının arkası" tabiri de buradan gelmektedir, çünkü o ona tabi ve onun arkasında bulunmaktadır. Ebû Züeyb'in şu beyiti de bu kabildendir:

"Saçını ayırdığı yerlerdeki siyah saçlar beyazlaştı,

Hemen (siyahın) arkasından gelen ağarmış beyaz saçlara, merhaba diyemem."

el-Cevherî de şöyle demektedir: Arkasından bir iş geldi, şekli, 'in bir başka söyleyişidir. Tıpkı "Arkasından geldi" gibi, Huzeyme b. Malik b. Nehd de şöyle demektedir:

"el-Cevza (ikizler), süreyya (Ülker) yıldızının, hemen arkasından geldi mi.

Ben de Fatıma hanedanı hakkında türlü zanlar beslerim."

Burada iki Kariz'den (yücelik sahibi) birisi olan Yezkur b. Aneze kızı Fatıma'yı kastetmektedir.

el-Ferrâ'' dedi ki: "Hemen ardınızda bulunuyordu!-" âyeti size çok yakındır, anlamındadır, İşte bundan dolayı; denilmiştir, ile "Onun hemen ardından geldi" ifadeleri aynı anlamdadır. Bu durumda "lâm" te'kid için ilave edilir. Bu açıklama da yine el-Ferrâ'dan nakledilmiştir. Nitekim; "Ona nakit ödedim, ona ölçtüm ve tarttım" ve benzeri ifadelerde de böyledir.

"Acele ettiğinizin" acele gelmesini istediğiniz azâbın

"bir bölümü" de Bedir günü gerçekleşmiş idi, Bunun kabir azâbı olduğu da söylenmiştir.