6

İnsanlar biraraya toplatıldıklarında onlar kendilerine düşman kesilir ve onların İbadetlerini inkar edenler olurlar.

"İnsanlar" kıyâmet gününde

"biraraya toplatıldıklarında onlar kendilerine düşman kesilir..." Yani bu ma'bud varlıklar kıyâmet gününde kâfirlere düşman olacaklardır. Çünkü melekler kâfirlerin düşmanıdır, cinler ve şeytanlar da yarın kendilerine ibadet edeceklerle ilişkilerinin olmadıklarını söyleyecekler ve biri diğerine lanet okuyacaktır.

Diğer taraftan putların kendilerine tapınan kâfirlere -onlarda hayatın yaratılacağı takdirine binaen- düşman kesilecek olmaları da mümkündür. Buna delil de yüce Allah'ın:

"Biz sana onlardan uzak olduğumuzu bildiriyoruz. Onlar bize ibadet etmiyorlardı" (el-Kasas, 28/63) âyetidir.

Bir açıklamaya göre onlar ibadet etmiş oldukları varlıklara düşmanlık edecekler. Çünkü bu ma'budlar helâk olmalarına sebep olmuştu. Mabudlar da onların kendilerine ibadetlerini inkar edecekler. Yüce Allah'ın:

"Ve onların ibadetlerini inkar edenler olurlar" âyeti da bunu ifade etmektedir.