5

Onları doğruya İletecek ve hallerini ıslah edecek.

el-Kuşeyrî dedi ki: Ebû Amr'ın -bir önceki ayetteki-: "Öldürüldüler" şeklindeki okuyuşu uzak bir ihtimaldir. Çünkü yüce Allah:

"Onları doğru yola iletecek ve hallerini ıslah edecek" diye buyurmaktadır. Öldürülen bir kimse ise bununla nitelendirilmez. Başkası da şöyle demiştir: O zaman anlam şöyle olur: Allah onları cennete iletecektir yahutta onlardan geri kalanları iletecektir, yani onların hidayette olmalarını gerçekleştirecektir.

İbn Ziyad da şöyle demiştir: Kabirde Münker ve Nekire karşı cevab vermek noktasında onlara doğruyu gösterecektir.

Ebû'l-Mealî dedi ki: Bazan hidayet lâfzı mü’minleri cennete ulaştıran ve oraya götüren yolların mü’minlere gösterilmesi anlamı kastedilebilir. Bu kabilden olmak üzere yüce Allah mü’minlerin nitelikleri ile ilgili olarak: "Amellerini asla boşa çıkartmaz. Onları doğruya iletecek..." âyeti vardır. Yine yüce Allah'ın:

"Onlara cehennemin yolunu gösterin" (es-Saffat, 37/22) âyetinde geçen "hidayet" âyeti, onları oraya götürün, anlamındadır.