14

İnsanı testi gibi ses veren kupkuru çamurdan yarattı.

Yüce Allah semâ ve yer gibi büyük âlemi, onlarda bulunan vahdaniyet ve kudretine delâlet eden varlıkları yaratmayı sözkonusu ettikten sonra, küçük âlemi yarattığından söz ederek "insanı... yarattı" diye buyurmaktadır. Burada

"insan"dan kasıt, tevil bilginlerinin ittifakı İle Âdem (aleyhisselâm)'dır.

"Testi gibi ses veren kupkuru bir çamurdan" âyetinde geçen " Kupkuru çamur" sesi işitilebilen kurumuş çamur demektir. Yüce Allah onu pişen testiye (seramiğe) benzetmektedir. Bu, kum karıştırılmış çamurdur denildiği gibi, kokuşmuş çamurdur diye de açıklanmıştır ki, bu da: "Et kokuştu" ifadesinden gelmektedir. Buna dair açıklamatar daha önce el-Hicr Sûresi'nde (15/26. âyetin tefsirinde) geçmiş bulunmaktadır.

Yüce Allah burada:

"Testi gibi ses veren kupkuru bir çamurdan" diye buyurmakta, orada da

"kuru çamurdan değişmiş ve şekillenmiş bir balçıktan" (el-Hicr, 15/26) diye buyurmuştur. Bir başka yerde ise:

"Biz onları yapışkan bir çamurdan yarattık." (es-Saffat, 37/11) diye buyurduğu gibi, başka bir yerde de;

"...Âdemin misali gibidir. Onu topraktan yarattı." (Âl-i İmrân, 3/59) diye buyurmaktadır. Bütün bunlar mana itibariyle birbirleriyle uyum halindedir. Çünkü yerin toprağını alıp, onu yoğurduktan sonra çamur olmuş, sonra kokuşan bir çamur gibi olmuş, sonra da testi gibi ses veren bir kuru çamur haline gelmiştir,