5

Muhakkak ki Allah ve Rasûlü ile sınır yarışına kalkanlar kendilerinden öncekilerin helâk, hor ve hakir edildikleri gibi, hor ve hakir edildiler. Halbuki gerçekten apaçık âyetler indirmişizdir. Kâfirler İçin alçaltıcı bir azâb vardır.

Yüce Allah, hududunu aşmayıp, orada duran mü’minleri sözkonusu ettikten sonra;

"Muhakkak ki Allah ve Rasûlü ile sınır yarışına kalkanlar..." âyeti ile Allah'ın hududlarını aşma yarışına kalkıp onlara aykırı hareket edenleri sözkonusu etmektedir,

Sınır yarışına kalkışmak, sınırlarda düşmanlık ve muhalefet etmek" demektir. Bu (bu anlamıyla) yüce Allah'ın:

"Bunun sebebi onların Allah'a ve Rasûlüne karşı gelmeleridir." (el-Enfal, 8/13) âyetine benzemektedir.

"Muhakkak ki Allah... ile sınır yarışına kalkanlar" Allah'ın dostlarıyla, velileriyle sınır yarışına kalkışanlar demektir. Nitekim haberde: "Kim benim bir dostumu küçük düşürecek olursa, Bana karşı savaş ilan etmiş demektir. " Taberânî, Evsat, I, 192. diye buyurulmuştur.

ez-Zeccâc dedi ki:

"Sınır yarışına kalkışmak" senin karşındakinin sınırına muhalif olan bir sınırda bulunmandır. Bunun asıl anlamı engel olmak, karşı çıkmak demektir. "Hadid: Demir" de buradan gelmektedir. Kapıcıya "el-haddâd" denilmesi de buradandır.

"(........)- Helâk, hor ve hakir edildiler" âyeti hakkında Ebû Ubeyde ve el-Ahfeş: Helâk edildiler. Katade: Kendilerinden öncekiler hor kılındıkları gibi, onlar da hor kılındılar diye açıklamalardır. İbn Zeyd: Azaba uğratıldılar, es-Süddî lanet olundular, diye açıklamışlardır.

el-Ferrâ'' dedi ki: Hendek günü bunlar öfkelendirildiler. Bedir günü diye de açıklanmıştır. Maksat müşriklerdir, münafıklar oldukları da söylenmiştir.

"Kendilerinden öncekilerin helâk, hor ve hakir edildikleri gibi" âyetindeki

"hor ve hakir edildikleri" âyetinin pek yakında bu hale getirilecekleri demek olduğu söylenmiştir. Bu yüce Allah'ın mü’minlere verdiği bir zafer müjdesidir. Âyetin mazi lâfzı ile gelmiş olması, haber verilen hususun pek yakında gerçekleşeceğini anlatmaktadır. Bunun Mezhiclilerin şivesinde böyle olduğu da söylenmiştir.

"Halbuki" kendilerinden öncekiler arasından Allah ve Rasûlü ile sınır yarışına kalkışanlar arasında yer alan kimselere neler yaptığımıza dair

"gerçekten apaçık âyetler İndirmişizdir, kâfirler için alçaltıcı bir azâb vardır."