15

Bunların halleri kendilerinden az öncekilerinki gibidir. Onlar yaptıklarının vebalini tatmışlardır. Onlar için çok acıklı bir azâb da vardır.

İbn Abbâs dedi ki: Yüce Allah bu âyetle Kaynukaoğullarını kastetmektedir. Allah mü’minleri Nadiroğullarından önce onlara karşı muzaffer kılmıştı.

Katade de; bununla Nadiroğullarını kastetmektedir, der. Allah Kurayzaoğullarından önce mü’minleri onlara karşı muzaffer kıldı. Mücahidin görüşüne göre de maksat Bedir günü bozguna uğrayan Kureyş kâfirleridir. Âyetin Nadiroğullarından önce Nûh (aleyhisselâm)'dan itibaren Muhammed (sallallahü aleyhi ve sellem)'a kadar yüce Allah'ın küfürleri sebebiyle kendilerinden intikam almış olduğu herkes hakkında genel olduğu da söylenmiştir.

"Vebalini" küfürlerinin cezasını

"tatmışlardır" anlamındadır.

Sözü edilenlerin Kurayzaoğulları olduğunu söyleyenler

"yaptıklarının vebalini" âyetini, Sa'd b. Muâz'ın verdiği hükmü kabul ederek savaşı bırakanlar hakkında yorumlar. Sa'd b. Muâz Kurayzaoğulları hakkında savaşçıların öldürülmesi ve kadın ve çocukların esir edilmesi şeklinde hüküm vermişti. Bu ed-Dahhak'ın görüşüdür. Kastedilenlerin Nadiroğulları olduğunu söyleyenler ise

"yaptıklarının vebalini" sürgüne gönderilmeleri ve yurtlarından uzaklaştırılmaları diye açıklar. Nadiroğullarının sürgüne gönderilmeleriyle Kurayzaoğulları hakkında hükmün uygulanması arasında iki yıllık bir zaman geçmiştir. Bedir gazvesi ise Nadiroğulları gazvesinden altı ay önce olmuştur. Bundan dolayı yüce Allah

"az öncekilerinki" diye buyurmuştur. Bazıları da Nadiroğulları gazvesinin Uhud'dan sonra olduğunu söylemiştir,

"Onlar için" ahirette

"çok acıklı bir azâb da vardır."