3

İnsan, Biz onun kemiklerini asla toplayıp, bir araya getirmeyeceğimizi mi zanneder?

"İnsan, Biz onun kemiklerini asla toplayıp, biraraya getirmeyeceğimizi mi zanneder?" Dağılmış, toz toprak haline geldikten sonra, o kemikleri yeniden yaratmayacağımızı mı zanneder?

ez-Zeccâc dedi ki: Yüce Allah, öldükten sonra diriliş için kemikleri mutlaka biraraya getireceğine, kıyâmet gününe ve kınayıcı nefse yemin etti. İşte bu âyet, yeminin cevabıdır.

en-Nehhâs dedi ki: Yeminin cevabı hazfedilmiştir. Yemin olsun ki, siz diriltileceksiniz, demektir. Buna da yüce Allah'ın:

"İnsan, Biz onun kemiklerini" yeniden diriltmek ve hayat vermek için

"asla toplayıp, bir araya getirmeyeceğimizi mi zanneder" âyeti delil teşkil etmektedir. Burada "insan'dan kasıt, öldükten sonra dirilişi yalanlayan kâfir kimsedir.

Âyet-i kerîme, Adiy b. Rabia hakkında inmiştir. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'a şöyle demiştir: Bana kıyâmet gününün ne zaman gerçekleşeceğini ve onun durumunun, halinin nasıl olacağını anlat! Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ona bu durumu haber verince, şöyle dedi: Ey Muhammed! Bu söylediklerini bugün gözlerimle görecek olsam, senin sözünü doğrulamam ve ona îman etmem. Allah, gerçekten kemikleri bir araya mı getirecek? Bundan dolayı Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle derdi: "Allah'ım, benim kötü komşularını olan Adiy b. Rabia ile el-Ahnes b. Şerîk'in haklarından Sen gel" diye dua ederdi.

Bunun, Allah'ın düşmanı Ebû Cehil'in ölümden sonra dirilişi inkâr etmesi üzerine indiği de söylenmiştir.

"Kemikler"den süzedihnekle birlikte maksat kişinin bütün varlığıdır. Çünkü kemikler, insan hilkatinin kalıbını teşkil eder.