4

Onlara ateşte pişirilmiş çamurdan taşlar atıyorlardı.

es-Sıhah'da şöyle denilmektedir:

"Ateşte pişirilmiş çamurdan taşlar"ı:

Cehennem ateşinde pişirilmiş, üzerinde sahiblerinin isimlen yazılı bulunan çamurdan taşlar, diye açıklamışlardır. Çünkü yüce Allah:

"Üzerlerine işaretlenmiş olan çamurdan taşlar atalım diye" (ez-Zariyat, 33/34) diye buyurmuştur.

Abdurrahman b. Ebzâ dedi ki: "Pişirilmiş çamurdan" semadan demektir. Bu taşlar, Lut kavmi üzerine yağdırılmış taşlardır. Cehennemden oldukları da söylenmiştir.

"Pişirilmiş" (anlamındaki)

"siccil" lâfzının aslınd şeklinde "nun" harfi ile) olduğu, daha sonradan "lam" harfinin yerine "nun" getirildiği de söylenmiştir. Tıpkı; " Akşam vakitleri" lâfzını, diye kullanmaları gibi. İbn Mukbil şöyle demiştir:

"Kahramanların birbirlerine tavsiye ettikleri Siccinden darbeler ile"

Aslında bu (beyitin son kelimesi): şeklindedir.

ez-Zeccâc şöyle demiştir: "Pişmiş çamurdan" kendisi ile azablandırılmaları üzerlerine yazılmış olan (çamur)dan demektir ki bu da; den türetilmiştir.

"Siccîl" lâfzı ile ilgili yeterli açıklamalar daha önceden Hûd Sûresi 'nde (bk. Hûd, 11/82. ayetin tefsirinde) de geçmiş bulunmaktadır.

İkrime dedi ki: Bu kuşlar onlara beraberlerinde bulunan taşları atıyordu. O şahıslardan birisine bu taşlardan birisi isabet etti mi o günden önce hiç görülmemiş şekilde onda bir çiçek hastalığı görülürdü. Herbir taş nohut tanesi gibi ve mercimekten büyük idi.

İbn Abbâs dedi ki: Taş onlardan birisinin üzerine düştü mü derisi kabarıveriyordu. İşte bu ilk çiçek hastalığıdır.

("Onlara... atıyorlardı" anlamındaki lâfız) genel olarak te ile:

"Onlara... atıyorlardı" şeklinde okumuşlardır. Buna sebeb ise "kuşlar topluluğu"nun müennes olarak değerlendirilmesidir.

el-Arec ve Talha ise "ye" harfi ile "Allah onlara alıyordu" anlamında: diye okumuşlardır. Bunun delili de yüce Allah'ın:

"Ama ancak Allah attı" (el-Enfal, 8/17) âyetidir. Bununla birlikte, bu fiilin de kuşlara raci olması da mümkündür. Çünkü onların müenneslik alameti sözkonusu değildir. Ayrıca "kuşlar" anlamındaki lâfzın müenneslîği hakiki değildir.