59

Fakat zulmedenler, kendilerine söylenenleri (istenenleri) başka şekle soktular. İşte biz de bunun üzerine o zalimlere itaatsizlikleri ve fâsıklıkları sebebiyle gökten acı bir azap indirdik.

“Fakat zulmedenler, kendilerine söylenenleri (istenenleri) başka şekle soktular.” Burada bir hazif bulunmaktadır. Bunun da takdiri şöyledir:

Burada koyu harflerle belirtilen cümle mahzûftur.

Yani “Zulmedenler, kendilerine söylenenleri (kendilerinden istenenleri) söylenmemiş (istenmemiş) olanla değiştirdiler.” demektir.

(........) fiili kendisi herhangi bir edat almaksızın tek mef'ûl alır yani bir mef'ûle müteaddidir. Ancak ikinci bir mef'ûlü ise, (........) cer edatıyla alabilir. Ancak (........) edatıyla alacağı mef'ûl metruktür, yani terk olunmuştur. (........) siz olarak aldığı mef'ûl ise mevcuttur.

Yani İsrâ'il oğulları burada (........) yerine bir başka söz (ifade) koydular. Dolayısıyla mana şöyledir:

“İsrâ'il oğulları manası tevbe etmek ve mağfiret dilemek olan bir söz söylemekle emrolundukları hâlde, onlar buna aykırı hareket ettiler de anlamı emredilenden başka bir şey olan bir kelime (söz) söylediler. Allah'ın emrine yapışmadılar.”

Bir tefsire göre onlar, “bağışla “kelimesi yerine buna benzerlik gösteren ve fakat manası farklı olan “Buğday” kelimesini söylediler. Yine anlatıldığına göre bu kelime, Napti dilinde, (........) diye söylerler ki bu, Kırmızı buğday manasında, (........) olup, İsrâ'il oğulları bunu, kendilerinden istenen şeye karşılık alay maksadıyla söylemişlerdir. Böylece Allah’ın kendilerinden istediğini bırakip nefislerinin ve şehevi duygularının kendilerinden istediği dünyaliği ister oldular.

“İşte biz de bunun üzerine o zalimlere itaatsizlikleri ve /aşıklıkları sebebiyle gökten acı bir azap indirdik.”

Âyette yer alan, (........) kelimesi azap manasındadır. Ayrıca yine âyette, (........) cümlesinin tekrannın sebebi de, İsrâ'il oğulları'nın yaptığı şeyin oldukça çirkin bir davranış olduğunu belirtmek içindir. Bir de gökten başlarına azap indirilme sebebinin yaptıkları zulüm, haksızlık ve nankörlükleri olduğunu onlara iyice bildirmek içindir. “gökten” kelimesi de (........) kelimesinin sıfatıdır. Başlarına gelenler ise yaptıkları yanlışlıklar ve fıskları yüzündendir.

Anlatıldığına göre bir saatlik (anlık) bir süre içerisinde veba (taun) salgınından yirmi dört bin kişi, bir söylentiye göre de yetmiş bin kişi ölmüştür.