94

Ey îman edenler! Allah sizi ellerinizin ve mızraklarınızın erişeceği bir avlarına ile (onu yasak ederek) dener ki gizlide (kimsenin görmediği yerde, gerçekten) kendisinden kimin korktuğu ortaya çıksın. Kim bundan sonra sınırı aşarsa onun için acı bir azap vardır.

“Ey îman edenler! Allah sizi ellerinizin ve mızraklarınızın erişeceği bir avlarına ile (onu yasak ederek) dener ki gizlide (kimsenin görmediği yerde, gerçekten) kendisinden kimin korktuğu ortaya çıksın.”

Âyette geçen, (.......) kelimesinin manası, ihtibardır, yani denemek, imtihan etmek, sınamak manalarınadır. Esasen burada geçen, “Allah'ın denemesi” ibâresinden maksat, Allah'ın bilmemesi ya da Allah'ın -hâşâ- bilmediği bir şeyi bilmek demek olmayıp, kulu ile alâkalı olan ve bildiği bir şeyi kuluna bildirmek ve ortaya koymak içindir. Âyette geçen, (.......) edatı teb'îz içindir yani, bir kısmı, bazısı manasınadır. Çünkü bütün avlar yasak kapsamı içinde değildir. Ya da bu edatı bir cinsi/türü açıklamak içindir.

“Açıktan korkanlar nasıl biliniyor ta gizli'de kimin kendisinden korktuğunu böylece ortaya koymuş olsun.” cümlesiyle Allah, bu gibi durumlarda da fiilen kimin kendisinden korktuğunu ve böylece kimin var olan şeyi avlamaktan kaçınıp, çekindiğini belirlemek ve insanlar tarafından da bunun bilinmesi için yapmaktadır. Nitekim yüce Allah, henüz o av olayı ortada yok iken ve böyle bir durum söz konusu değilken de zaten onun hâlini biliyor ve olması halin de de kulunun hangi durumu sergileyeceğini bildiğinden ameline göre onu ödüllendiriyor.

Yani kulunun ne yapacağını zaten Allah biliyor ve bildiğine göre de, bunu böylece cezâlarıdırayım veya ödüllendireyim demiyor. Yüce Allah burada bizzat onun amelini ve fiilini görerek gerekeni yapıyor, bilgisine göre değil...

“Kim bundan sonra smırı aşarsa onun için acı bir azap vardır.” Yüce Allah, (.......) cümlesiyle “avdan bir şeyle” demek suretiyle azlık ifade eden bir mana ile aktarması, bunun büyük fitnelerden biri olmadığını bildirmek maksadına yöneliktir.

“Uzandığı” kelimesiyse, “şey” kelimesinin sıfatıdır.