100

Müslüman olmakta ilk sırayı kazanıp (inançları uğruna yurtlarını terkeden) muhacirler, (onlara kucak açıp yardım eden) Ensar ve güzel bir şekilde onları izleyenler var ya, işte Allah, onlardan râzı olmuştur, onlar da Allah'tan râzı olmuşlardır. Allah onlara, altlarından ırmaklar akan cennetler hazırlamıştır. Onlar oraya, için de ebedî olarak kalmak üzere gireceklerdir. İşte bu (hoşnutluk ve râzı olma işi), en büyük kurtuluş (ve en büyük başarıdır.)

“Müslüman olmakta ilk sırayı kazamp (inançları uğruna yurtlarını terk eden) muhacirler, (onlara kucak açıp yardım eden) Ensar ve güzel bir şekilde sağlam bir îman ile onları izleyenler var ya,”

Burada, (.......) mübtedadır. (.......) bunun sıfatıdır. (.......) edatı ise bunların kimler olduğunu açıklamaktadır. Haberi ise, (.......) diye başlayan cümledir.

Muhacirler: İki kıbleye doğru namaz kılma şerefine erenlerdir.

Yani Medine'de Kudüs'e doğru ve daha sonra kıblenin değişmesi emri üzerine Mekke'deki Kâ'be'ye doğru namaz kılanlardır. Yahut Bedir savaşma kâtilıp orada bulunanlardır. Yahut da Hûdeybiye antlaşması sırasın da Beyatu'r-rıdvan denilen olayda yer alanlardır.

Ensar: Bu kelime bundan önce geçen muhacirler üzerine ma'tûf bulunmaktadır.

Yani “Ensar'dan...” demektir. Bunlar ilk Akabe biatına kâtilanlar ile ikinci Akabe biatma kâtiları Medine'li yerlilerdir. Birincilerin sayısı yedi kişi, ikincilerin sayıları ise yetmiş kişi idi.

“Ve güzel bir şekilde ile onları izleyenler” ibâresinden kasıt ise sonradan hicret edenler ile Ensar'dan olan sahâbe demektir. Bunlar, ilk sırayı alanlar arasına giremeyen diğer sahâbıdırler. Bir diğer tefsire göre ise bu, ta kıyamete kadar îman ve Allah'a itâat etmek suretiyle onlara uyanlar, onları izleyenler anlamındadır.

“İşte Allah onlardan râzı olmuştur.” Bunların güzel amellerinden ötürü Allah bunlardan râzı olmuştur.

“Onlar da Allah'tan râzı olmuşlardır.”

Yani yüce Allah'ın kendilerine bahşettiği din ve dünyevi nimetler sebebiyle Allah'tan hoşnut kalmışlardır.

Bundan sonra gelen, (.......) kavli, bundan önceki, (.......) üzerine atfolunmuştur.

“Allah onlara, altlarından ırmaklar akan cennetler hazırlamıştır.” Kırâat imâmlarından İbn Kesîr, kavlini, (.......) olarak okumuştur.

“Onlar oraya, içinde ebedî olarak kalmak üzere gireceklerdir. İşte bu (hoşnutluk ve râzı olma işi,) en büyük kurtuluş (ve en büyük başarıdır.)”