6

İşte böylece Rabbin seni seçecek, sana rüyada görülen olayların tefsirunu öğretecek ve daha önce iki atan İbrâhîm ve İshak'a nimetini tamamladığı gibi sana ve Yâkub soyuna da nimetini tamamlayacaktır. Çünkü Rabbin çok iyi bilendir, hikmet sâhibidir.

“İşte böylece Rabbin seni seçecek,” seni tercih edecek, seçkin kılacak. İctiba kelimesi, seçmek, ayırmak, tercih etmek gibi manalara gelir ve kelime iftial babından dır. Meselâ, bir şeyi kendi adına elde etmen anlamında, (.......) dersin. Aynı şekilde, “suyu topladım” anlamında (.......) demen gibi.

“Sana rüyada görülen olayların tefsirunu öğretecek” Bu, bir giriş cümlesidir ve teşbih yani benzetme hükmüne bağlı değildir. Sanki şöyle denir gibi: “Ve O sana görülen olayların tefsirunu öğretecek.”

Yani rüyanın tevilini, demektir. Rüyanın tevili ise: Tefsirlanması açıklarııp izah edilmesi ve tabiri demektir. Hazret-i Yûsuf (aleyhisselâm) insanlar arasında en iyi rüya tefsircusu idi. Ya da bunun manası, peygamberlere ilişkin olayları en iyi açıklayan, Allah'ın kitaplarını en iyi izah eden manalarınadır.

'Bu (.......) kelimesi, “Hadis” kelimesinin ismi cemidir.

Yoksa, (.......) kelimesinin çoğulu değildir.

“Ve daha önce iki atan İbrâhîm ve İshak'a nimetini tamamladığı gibi sana ve Ya'kûb soyuna da nimetim tamamlayacaktır.”

Yani Ya'kûb ailesine de dünya nimetlerinin yanında âhiret nimetlerini de verecektir.

Yani onları bu dünyada peygamberler, melikler kılacak ve buradan da onları cennetteki en yüksek derecelere taşıyacaktır.

Âyette geçen, (.......) kavlinden kasıt, onun ailesi demektir ki bunlar da onun nesli, soyu ve başkalan demektir. (.......) kelimesi aslında,

“Ehl” idi. Bunun da delili bu kelimenin küçültme sıfatının veya ismi tasgîrinin “Uheyl” olarak gelmesidir. Ancak bu ifade önemli olan kimseler dışındakiler için kullanılmaz.

Meselâ, (.......) gibi. Ancak sıradan şeyler için bu ifade kullanılmaz. Meselâ (.......) denilemez. Ancak (.......) denebilir. Şurası da bir gerçektir ki Yûsuf'un babası Ya'kûb, oğlunun peygamber olacağını bildiği gibi kardeşlerinin de peygamber olacaklarını da biliyordu. Bunu da yıldızların'aydınlık ve ışık saçmalarını düşünerek tefsirluyordu. Bunun içindir ki, (.......) diye buyurdu.

Ayrıca, (.......) da, (.......) kavlinin atfı beyanıdır. “Çünkü Rabbin çok iyi bilendir, hikmet sâhibidir.”