12

Biz, geceyi ve gündüzü birer âyet (delil) olarak yarattık. Öyle ki, gece âyetini ortadan kaldırıyoruz ve bunun ardından da her tarafı aydınlatan gündüz âyetini getiriyoruz. Ki bu sayede Rabbinizin fazlından payınıza düşeni arayıp bulaşırıız. Bir de (gece ile gündüzün birbirini izlemeleri sayesinde) yılların, (ayların ve günlerin) sayısını ve hesaplarını bilip farkına varasmız. Böylece (dünya ve din ile alâkalı) her şeyi açık ve seçik olarak ortaya koyduk.

“Biz, geceyi ve gündüzü birer âyet, delil olarak yarattık.”

Yani bizzat gece ile gündüzün kendilerini iki mu'cize olarak yarattık.

“Öyle ki, gece âyetini ortadan kaldırıyoruz ve bunun ardından da her tarafı aydınlatan gündüz âyetini getiriyoruz.”

Bu âyette geçen, (.......) ve (.......) kavillerindeki izafet tıpkı adedin maduda yani sayının sayıları varlığa izafesi gibi tebyin yani açıklamak içindir.

Yani biz bir âyet ve mu'cize olan gece delilini silip kaldırdık ve bunun yerine de yine bir âyet ve mu'cize olan gündüz delilini de bir aydınlatıcı olarak getirdik. Ya da, “Biz gece ile gündüzü aydınlatan iki şeyi yani ay ile güneşi birer mu'cize olarak getirdik. “Biz gece âyetini sildik” ki bu, gökteki aydır. Çünkü ayın kendisi bizzat güneş gibi ışık kaynağı değildir. Allah onu böyle yaratmamıştır. Bu itibarla ayın tıpkı güneş gibi ışınları yoktur. Ancak yine de ayın aydınlatması sayesinde eşyayı açık ve net olarak geceleyin görebilirsin. Güneşe gelince biz onu bizzat ısı ve ışık kaynağı kıldık, ışınlarını her tarafa yayar olarak yarattık. Dolayısıyla güneşin aydınlatması sebebiyle kişi gündüz her şeyi ve her yeri görebilir.

“Ki bu sayede Rabbinizin fazlından payınıza düşeni arayıp bulaşırıız.” Gündüzün aydınliği ve beyazliği sayesinde maişet ve geçiminiz için gerekli olan tasarrufta bulunasımz.

“Bir de gece ile gündüzün birbirini izlemeleri sayesinde yılların, ayların ve günlerin sayısını ve hesaplarını bilip farkına varasmız.” Mealde de işaret ettiğimiz gibi, “Cedideyn” den murat gece ile gündüzdür. Hesap sayesinde de ecellerin ya da süreli ve vadeli işlerinizin sürelerini, yaptığınız işlerin mevsimlerini bilmeniz, herhangi bir sıkıntı ile karşılaşmamanız için. Eğer her ikisi de aynı olsalardı yani var olmasalardı bu durumda gece ile gündüz bilinemezdi, dolayısıyla çalışanlar, iş, kazanç ve ticaret peşinden koşturanlar da dinlenme imkanı bulamazlardı.

“Böylece dünya ve din ile alâkalı ihtiyaç duyduğunuz her şeyi açık ve seçik olarak ortaya koyduk.”

Hiçbir karışıklığa meydan bırakmayacak bir şekilde apaçık olarak izah ettik. Böylece itirazlarınız önledik ve aleyhimizde hüccet ve delil olarak kullarıabileceğiniz hiçbir şeyi size bırakmadık.