45

Allah tek olarak anıldığı zaman âhirete inanmayanların kalpleri tiksinir. Ama Allah'tan başkası anıldığı zaman hemen yüzleri güler.

Mananın yoğunlaştığı nokta “tek olarak” sözüdür.

Yani Allah (celle celâlühü) tek olarak zikredildiğinde ve O'nunla (celle celâlühü) birlikte onların ilâhları zikredilmediğinde, demektir.

“Kalpleri tiksinir.” nefret ederler, sıkılırlar. “O'ndan başkası anıldığında...” Allah'ın (celle celâlühü) kendileriyle birlikte zikredildiği ya da zikredilmedi ği ilâhlarını kastediyor. “Hemen yüzleri güler.” Bu, onlarla fitneye düşmelerinden dolayıdır. “Allah'tan başka ilâh yoktur. Tektir, ortağı yoktur.” denildiğinde nefret ederler. Çünkü onda ilâhlarının kaybedilmesi vardır. Sevinç ve nefret birbirine karşı gelmiştir. Zira onlardan her biri kendi sahasında son noktadır. Sevinç; yüzün derisi yaygınlaşırıcaya ve aydınlarınıcaya kadar kalbin mutlulukla dolmasıdır. Nefret ise, çehrede sıkkınlık görülünceye kadar kalbin gam ve kinle dolmasıdır. (.......) daki amil, muhafece (.......) sındaki amildir. Takdiri şöyledir; “O'ndan başkalan zikredildiği vakit birden sevinç vaktiyle karşılaşırlar.”