CUM'A SÛRESİ

1

Göklerde ve yerde olanların hepsi mülkün sâhibi, Mukaddes, Azîz, Hakîm olan Allah'ı teşbih eder.

“Teşbih” , ya tesbih-i hilkattir (fıtri teşbihtir) yani; her neye baksan onun yaratılışı seni Allah Teala'nın birliğine ve O'nu misl, benzerinden tenzihe götürür. Ya, tesbih-i ma'rifettir. Allah Teala, her şeyde kendisinin tanındığı ve tenzih olunduğu şeyi lütfü ile yaratır. Allah Teala'nın:

“Hiçbir şey yoktur ki O'nu hamdıyla tesbih etmesin, lakin sis onların teşbihini anlamazsınız.” İsrâ', 44. sözü görülmüyor mu?

Ya da Tesbih-i zaruridir. Allah (celle celâlühü), her cevhere teşbihini bilmeksizin icra ettirir.