6

Evet, her güçlükle beraber bir kolaylık vardır.

Sanki şöyle buyurdu: Sana ihsan ettiğimizi ihsan ettik. Dolayısıyla Allah'ın (celle celâlühü) fazlından ümidi kesme. Çünkü içinde bulunduğunuz zorlukla beraber kolaylık vardır. Kolaylık zorluğa son derece yakın olduğundan (.......) (beraber) lafzıyla getirilmiştir. Bunda fazladan bir teselli vardır. Ayrıca kalplerin de güçlendirilmesi söz konusudur. Bu âyetler inince Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:

“Bir güçlük iki kolaylığa asla galebe edemez.” Çünkü “güçlük” kelimesi ma'rife olarak tekrarlandı. Bu da bir tane demektir. Çünkü ma'rife ma'rife olarak tekrarlanırsa ikinci birincinin aynısı olur.

“Kolaylık” kelimesi ise nekra olarak tekrarlandı. Nekra, nekra olarak tekrarlandığında ise ikinci birinciden başka olur. Dolayısıyla mana; “Zorlukla beraber iki kolaylık var” , şeklinde olur. Ebû Muaz şöyle demiştir:

“Emirle birlikte bir köle var, emirle birlikte bir köle var'denir. Emir bir tanedir, iki köle vardır. (.......) dediğinde ise emir de bir tanedir, köle de bir tanedir. (.......) dendiğinde ise onlar iki emir ve iki köledir.” Te'vilat şerhinde de böyledir.