13

Sözlerini bozdukları için ; peygamberleri yalanlayıp onları öldürmek ve kitapları arkalarına atmak suretiyle Yehudiler, verdikleri sözü çiğnedikleri için... Buradaki ”Febimâ" cümlesinde yer alan ”mâ", gramer bakımından zaittir. Sözün kuvvetlendirilmesi ve iyice yerleştirilmesi için getirilmiştir... İşte Yehudiler sözlerini bozdukları için

onlara lanet ettik, rahmetimizden uzaklaştırdık, onları kovduk.

Sonra kalblerini katılaştırdık. Ayetlerden ve korkutmalardan etkilenmeyecek şekilde kaskatı yaptık.

Onlar kelimeleri yerlerinden değiştirirler. Bu, onların kalblerinin katılığını çok güzel bir şekilde dile getiren bir cümledir. Çünkü, gerçekten Allah'ın sözlerini değiştirmek ve O'na iftirada bulunmak kadar büyük bir katılık düşünülemez... Buradaki ”değiştirmek"ten amaç, ya peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in sıfatını değiştirmek veya kötüye yorumlamaktır. Bu konudaki açıklama daha önce Bakara sûresinde geçti.

Ve kendilerine belletilenin bir kısmını nasiplerinin büyük bir bölümünü

unuttular. Tevratı tahrif ederler. Kendilerine indirilen kısmete kavuşamazlar. İbn Mes'ud'dan rivayet edildiğine göre: ”Kişi bazen günah işlediği için, sahip olduğu bir kısım bilgileri unutur." Bu âyet de bu hususu pekiştirmektedir.

İçlerinden çok az bir kısmı müstesna, onlardan sürekli olarak hainlik görürsün. Hainlik ve kalleşlik yaptıklarına şahit olursun. Hainlik ve kalleşlik onların ve geçmiş atalarının değişmez niteliğidir. Ondan vazgeçmeleri, ya da örtbas etmeleri mümkün değildir. İşte sen de, hep hainlik ve kalleşlik yaptıklarını görürsün. Onlardan çok az bir bölümünün hainlik yapmadıklarına şahit olursun. Meselâ Abdullah b. Selâm ve benzerleri bu kısımdandır.

Yine de sen onları affet ve aldırma. Pişmanlık gösterip iman ettikleri takdirde eski hatalarından dolayı onları sorgulama; eski yaptıklarına bakma.

Muhakkak ki Allah, iyilik yapanları sever. Dolayısıyla sen de onları affederek iyilikte bulun. Hainlik yapan kâfiri affetmek bir iyilik olduğuna göre, kâfirden başkasını affetmek daha da güzel bir davranış olsa gerektir.