4

Yeryüzünde birbirlerine komşu yani birbirine bitişik, bir kısmı verimli olan ve birşeyler bitiren, bir kısmı çorak olup hiçbir şey bitirmeyen, bazıları az verimli ve sert, bazıları yumuşak, bir kısmı ağaca değil tarıma, bir kısmı da ağaca elverişli olan

kıtalar, aynı sudan sulanan üzüm bağları... Araplar üzüme meyvesinin bolluğu, yükünün çokluğu, toplamak için alçak oluşu, dikeninin bulunmayışı, taze ve kuru olarak yenmesi dolayısıyla ”kenn" demişlerdir. Şüphesiz içerisindeki iman nurundan dolayı, mü'min kalbi bu adı almaya daha lâyıktır. Bundan dolayı Hazret-i Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem): ”Sizden biriniz (üzüme) kernt demesin. Çünkü kerm müminin kalbidir," Duyulmuştur.(1) Bu yasaklamaya sebep: Arapların üzüme ve üzüm çubuğuna; ondan elde edilen şarabı, içenleri kereme sevkettiği için ”kerm" derlerdi. İsmin güzelliğinin insanları onu içmeye teşvik etmemesi için. Hazret-i Peygamber üzüme bu adın verilmesini hoş karşılamadı. Temizliği ve güzelliği dolayısıyie mü'minin kalbinin bununla nitelenmesini daha uygun buldu.

Ekinler, bir kökten ve muhtelif köklerden dallanan hurma ağaçları vardır. Biz yemişlerinde şekil, miktar, tat, koku bakımından

onların bazılarını bazılarına üstün kılarız. Ayrıca onlar içerisinde beyaz, siyah, büyük, küçük, tatlı, acı, iyi ve kötü olanlar vardır. Bunlar da, hikmet sahibi yaratana ve O'nun kudretine işaret eden şeylerdendir. Çünkü kökler ve sebepler aynı olduğu halde, şekil, renk, tad ve koku açısından çeşitli olan ağaçları bitilmek, ancak güçlü ve irade sahibi birisiyle mümkün olur. Eğer meyvelerin oluşumu su ve toprakla olsaydı, renkleri ve tad lan çeşitli olmazdı. Tek bir suyla aynı bahçede yetişen aynı cins ağaçlarda üstünlük bulunmazdı.

Ayette geçen ”sınvân" kelimesi ”sınv" kelimesinin çoğuludur. ”Smv", aynı kökten türeyen iki hurma dalı demektir.

Şüphesiz bunlarda bütün bu anılan şeylerde

akıllarını kullanan akıllarının gereğiyle amel eden

bir toplum için açık

âyetler işaretler

vardır. Şüphesiz şekil, renk, tad ve kokulan faildi olan meyveleri yaratmaya, yeryüzüne suyla hayat vemıeye ve orada güzel bahçeler oluşturmaya güç yetiren Allah, insanı da tekrar yaratmaya güç yetirir. Hatta bu, ona oranla daha kolay ve daha rahat bir biçimde güç yetirilecek bir şeydir.

4 ﴿