11

Onun, yani insanın

önünde ve arkasında takipçileri vardır.

Bunlar, gece ve gündüz melekleridir. Yeryüzüne inme konusunda birbirlerini izledikleri için, Meleklere ”takipçiler" denilmiştir. Onların bir kısmı gece, bir kısmı gündüz inerler. Bir grup geçince, onları başka bir grup izler. Yani gece melekleri gündüz meleklerini, gündüz melekleri de gece meleklerini takip eder. Hepsi sabah ve ikindi namazlarında toplanırlar. Âyetin bu bölümünün manası şöyledir. İnsan için, önünde ve arkasında birbirini takip eden, yâni onu dört bir yandan kuşatan melekler vardır.

Onu Allah'ın emrinden yani azabından o, günah işlediği zaman, günahından tevbe eder umuduyla, biraz mühlet vermesi için duâ etmek suretiyle ya da, Allah'ın korumasını emrettiği zararlardan

korurlar.

Mücahid şöyle der: ”Her kul için, onu uyurken ve uyanıkken, insanlar, cinler ve hayvanlardan koruyan görevli bir melek vardır. Bunlardan birisi ona yaklaştığında, melek ”arkanda" der. Allah'ın izin verdiği şey ise, bunun dışındadır ve o gelip insana ulaşır."

Ömer b. Ebî Cündüb'ün şöyle dediği rivayet edilmiştir: ”Biz Sıffin savaşında, Sâid b. Kays'ın yanında oturuyorduk. Hazret-i Ali (radıyallahü anh) karanlık bastıktan sonra mızrağına dayanarak yanımıza geldi. Said: 'Sana birisinin pusu kurmasından korkmuyor musun?' diye sordu. Hazret-i Ali: 'Herkesin yanında Allah tarafından, onu kuyuya düşmekten, dağdan yuvarlanmaktan, kendisine bir taş değmesinden, hayvan saldırısından koruyan melekler vardır. Kader geldiğinde onunla kaderin arasından çekilirler' cevabını verdi."

Bir toplum, şükrü terkedip iyi hallerden kötü hallere dönerek

kendi durumlarını değiştirmedikçe, Allah onların afiyet ve nimet içindeki

durumlarını değiştirmez. Allah bir toplum için kötülük yani azap ve helak

dilediği zaman, artık onu geri çevirecek o kötülüğü engelleyecek

yoktur. Zaten onların yani Allah'ın helak etmek istediklerinin, üzerlerinden azabı uzaklaştıracak ve işlerini üstlenecek

O'ndan başka, Allah dışında

gözeticileri yoktur. Çünkü her şeyin idaresi yalnızca O'na aittir ve O'nun hükmünü sorgulayacak herhangi bir kimse yoktur.