11

İnsan Buradaki ”İnsan" dan insan cinsi kast edilmiştir.

Hayra duâ ettiği gibi şerre de duâ eder. iyilikleri, rızıkl arının bol olması, rahmet ve afiyetleri için duâ ettiği gibi, kızdığı zaman kendisi, ehli, evlâdı, hizmetçileri ve malının helakine ve kötülüğüne de duâ eder. İyiliği için yaptığı duası da makbul olabilir. Şayet iyiliğine olan duası gibi kötülüğüne duâ ettiğinde makbul ve müstecab olsa onun için bir felâket olur. Yahut, âyetin manası, iyiliğine olduğunu zannettiği bir şey için duâ eder, oysa aslında o serdir. Öyle ise insanın, nefsinin istediği şeyi değil, Allah katında hayır olan şeyi istemesi gerekir.

İnsan yaratılış gereği

pek acelecidir. Akibetini düşünmeden aklına gelen şeyi elde etmeye koşar, aklına ilk gelen duygunun yerini mantık alıncaya kadar sabredemez.

İyi bil ki, duâ ya hakikat diliyledir veya şerre götüren bir kötülük itibariyledir. İnsan gerek söz, gerek davranışı itibariyle pek acelecidir, azap ve şerri gerektiren amellere devam eder.

Şu altı yerin dışında acelenin şeytan işi olduğu söylenmiştir:

1- Vakit girdiğinde hemen namaz kılmak,

2- Cenazeyi hazırlanır hazırlanmaz defnetmek,

3- Evlenme çağına gelen kız çocuğunu evlendimıek,

4- Borcun zamanı gelince hemen ödemek,

5- Misafir gelince hemen karnını doyurmak,

6- Bir günah işlendiğinde hemen tevbe etmektir.

Burada insanın aceleciliği anlatıldıktan sonra hidayet rehberi olan Kur'an'ı Kerimin haber verdiği kâinat ve evren ile ilgili bazı hidayet çeşitlerini izaha başlamıştır: