5

'O tanrıları bir tek tanrı mı yapmış? Âyetin başındaki hemze inkâr ve o ihtimalin uzak olduğunu bildirmek içindir. Âyet metnindeki ”âlihe" kelimesi ”ilâh" kelimesinin çoğuludur. Aslında çoğul getirilmemesi gerekirdi. Zira gerçekte Allah'tan başka hiçbir mabud yoktur. Fakat Araplar birden çok mabudlar olduğuna inandıkları için tanrılar, ilâhlar diye bunu çoğul kullanmışlar ve âyetin tabiri ile ”âlihe" demişlerdir. Buna göre âyetin manası şöyle olur: ”Muhammed kendi zannı ile ilâhları bir tek ilâh mı yapmış? Onların ilâh olmadıklarını ileri sürerek bunu bir tekine mi vermiş? Halbuki onlar bir tek ilâhı tanrılar yaptıklarını bilmiyorlardı."

Doğrusu bu tuhaf bir şeydir' dediler. Âyet metninde geçen ”ucab" kelimesi acayip, tuhaf anlammadır, ancak bu kelime acîb kelimesinden daha fasih ve daha güzeldir. Nitekim bunun örneği de vardır. Yüce Allah Nuh Sûresi'nde: ”Bunlar da büyük hileler, büyük desiseler kurdular" (Nuh: 22) buyurmaktadır. Bu örnek âyette ”kebir" yerine ”kübbâr" kelimesini kullanmıştır ki, sonsuz derecede büyük demektir. Buna göre bizim konumuz olan âyetin manası, son derece tuhaf demek olur. Zira onun söylediği bu zamana kadar babalarımızın üzerinde görüş birliği ettiklerinin tersinedir, demiş olmaktadırlar.