15

Müttakîlere vaadedilen cennetin durumu şudur: İmanın ve sâlih amelin takva olduğuna işaret için mü'minlere, müttakîlcr denilmiştir. Takva; dinî görevleri tümüyle yapmak, günahlardan sonuna kadar kaçınmaktır. Âyetin anlamı şöyledir: Mü'minler için vaadedilen cennetin durumu ve hayrete düşüren özelliği, size okunacak olan âyette duyacaklarınızda.

Orada, vaadedilen cennette, ne kadar uzun süre durursa dursun, tadı ve kokusu

bozulmayan sudan ırmaklar... Dünyadaki sular ise böyle değildir. Çünkü dünyadaki su, kabında veya bir yerde uzun süre kaldığı zaman bozulur. Ayrıca o, aynı araziden çıkmasına ve oraya bitişik olmasına rağmen tadı farklıdır. Bazen o su, hilkatinde kötü olan bir kokuyla veya kaynağındaki ya da mecrâsmdaki arızî bir bir sebeple bozulur.

Tadı değişmeyen, dünyadaki sütlerde olduğu gibi ekşimeyen

sütten ırmaklar... Bundan maksat, cennetteki süt ırmaklarının kendiliğinden bozulmamalarıdır. Ama onlar, değişmesini arzularsa değişir.

İçenlere lezzet veren kendisinde hoşlanılmayan tat ve koku bulunmayan lezzetli

şaraptan ırmaklar... ”Şarap": İnsanı sarhoş eden üzüm sırasıdır. Ya da tüm sarhoş eden içkilere şarap denilir. Cennetteki şarapta, dünya şarabında olduğu gibi sarhoş etme endişesi yoktur. O, sadece bir lezzettir.

Ve süzme içerisinde mum ve arı pisliği bulunmayan, Allah'ın saf olarak yarattığı

baldan ırmaklar vardır. Bal, arı salyası diye tarif edilir.

Hazret-i Ali, dünyayı tahkir babında şöyle demiştir: ”İnsanın dünyadaki en üstün elbisesi bir kurdun salyası (ipek), en iyi içecekleri de arının dışkısı (bal şerbeti) dır."

Bu ifadelerde, temsil yoluyla dünya içeceklerinin en lezzetlileriyle cennete üstün bir şekilde teşvik vardır. Çünkü bu sayılanlar, bolluk ve süreklilik özelliklerinin yanı sıra, değerlerini düşüren ve bulandıran şeylerden soyutlanmış olarak, bildiğimiz içeceklerin en değerlileridir. Allah (celle celalühü), bu nimetleri sayarken önce su nehirlerini andı. Çünkü bunlar, Arap topraklarının tamamen yabancısı olduğu ve Arapların son derece ihtiyaç duydukları şeylerdir. Bu nehirlerin suyu bozulmadığı için, ”bozulmayan" diye nitelenmiştir. Süt az olduğu için, onun nehirlerde akması son derece gariptir. Bu yüzden, ikinci olarak süt anılmıştır. Şarap pahalı olduğu için üçüncü olarak anılmış, en azı ve en şereflisi olduğu için de son olarak bal zikredilmiştir.

İbni Abbas: ”Cennette olan şeylerin dünyada, isimlerinden başka bir şey yoktur, ” der.

Onlar, müttakîler

için orada, vaadedilen cennette, yukarıda adı geçen nehirlerin yan ıs ıra

her çeşit meyve, azalmayan ve tükenmeyen her sınıf veya çift meyve -bu cümleden, çift anlamının anlaşılması; ”İkisinde de her çeşit meyveden çift çift vardır." (Rahman: 52) âyetinden istifade iledir-

ve Rablerinden büyük bir

bağışlama da vardır. Allah onlara geçmiş günahlarını aynıyla ve izleriyle silerek lütufta bulunur. Öyle ki artık bu günahları sebebiyle, sonuçta cezalandırılacaklarından veya kınanacaklarından korkmazlar.

Âyetin bu bölümündeki, bağışlanmanın Arapçası olan"mağfiratün" kelimesi, belirsiz olarak gelmiş ve bunun Allah tarafından olduğuna dikkat çekilmiştir. Bu, te'kîd ifade etmektedir. Aslında bağışlanma, cennetten önce olur. Burada murâdedilen mana şudur: ”Bağışlamanın verdiği ve sebep olduğu nimetler..."

Hiç bu, Allah'ın vaadi gereği cennette ebedî kalacak kişi, alevi sönmeyen, esiri kurtarılamayan, garibinin yalnızlığı giderilmeyen ”Ateş, onların yeridir" âyetinde belirtildiği üzere,

ateşte ebedî kalacak olan ve bağırsaklarını parçalayacak kaynar sudan içirilenler gibi olur mu?

Denilmiştir ki: ”Onların, yüzleri ateşte kızardığı, başlarının derisi ayrıldığı ve kaynar suyu içtikleri zaman bağırsakları parçalanır ve dünürlerinden dışarı çıkar."

Ey Kahhâr olan Allah'tan gafil olan kişi! Şu benzetmeye bak. Hiç soğuk ve tatlı olan içecekle, acı ve kaynar olan su bir mi? Eğer insan sıcak bir eşek ahırına hapsedilse, oraya tahammül edemez. Bu onun ölümüne sebep olur. Harareti her türlü hararetin üstünde olan, cehenneme hapsedilen kişinin hali nice olur? Çünkü o cehennem, Kahhâr olan Allah'ın gazabıyla ateşlenmiştir. Böyle bir kaynar sudan içirildiğinde onun hali ne olur? O, dünyadaki tüm soğuk içeceklerin söndüremiyeceği bir hararettir. Öyleyse, sonu cehennem ve kaynar su olacaksa, dünya nimetlerine aldanmamak lâzımdır.