6

Ve ceza mutlaka vuku bulacaktır. Şüphesiz, amellerin karşılığını almak gerçekleşecektir. Bu harikulade şeyleri yaratmaya gücü yeten Yüce Allah'ın vaad olunan öldükten sonra diriltmeye de gücü yeter.

Alimlerden birisi şöyle demiştir: ”Allahü teâlâ 'nın böyle yemin etmesindeki hikmet ne acaba? Eğer bu mü'min içinse, mü'min mücerred haber vermekle inanır, yemine ihtiyaç duymaz. Eğer kâfir içinse, ona yemin zaten fayda vermez." Bu soruya şöyle cevap verilebilir: ”Kur'an-ı Kerim Arap dili ile inmiştir. Bir şeyi te'kid etmek istenildiği zaman, yemin etmek bu dilin özelliklerindendir. Hüküm, iki şeyden biri ile; ya şahitlikle ya da yeminle verilir.

Allahü teâlâ  kendilerinin bir bahanesi kalmasın diye, kitabında her iki şeyi de zikredip ”Allah şahit oldu" (Al-i İmrân: 18) buyurmuştur.

Yemin ancak, yüce bir isimle olur. Allahü teâlâ  Kur'an-ı Kerimde kendi adı ile yedi yerde yemin etmiştir. Kur'an'daki diğer yeminler, bu surenin başında olduğu gibi, yaratıklarına olmuştur. ”Vettîni vezzeytûni: İncir ve zeytine yemin ederim ki" (Tin: 1); ”ve's-saffât: Saf saf dizilmişlere yemin olsun ki" (Sâffât: 1); ”ve'ş-şemsi: Güneşe yemin olsun ki" (Şems: 1); ”ve'l-leyli: Geceye yemin olsun ki" (Leyi: 1); ”ve'd-duhâ: Kuşluk vaktine yemin olsun ki" (Duhâ: 1) ve benzerleri, bu kabilden yeminlerdir.

Allahü teâlâ 'nın dışında bir şeye yemin etmenin yasak oluşuna rağmen, Allah'ın yaratıklarına yemin etmesinin hikmetinin ne olduğu? şeklinde varid olacak bir suale, şu sebepler gözönüne alınarak cevap verilebilir:

1- Bu yemin, bir tamlamada, tamlananın hazfedilmesi (düşürülmesi) suretiyle olmaktadır. Mana: ”Savuranların Rabbi, incirin Rabbi, güneşin Rabbi" şeklindedir.

2- Araplar bu isimleri üstün tutarlar ve bunlarla yemin ederlerdi. Onun için Kur'an, onların bildikleri şekilde inmiştir.

3- Yemin, yemin edenin büyütüp değer verdiği şeyle yapılır ki o, kendisinin üstündedir. Allah'ın üstünde ise hiç bir şey yoktur. O, bazan kendi adı ile, bazan yaratıkları ile yemin etmiştir. Çünkü o yaratıklar, hakîm olan yaratıcının varlığına delâlet ederler.

Bazı âlimler: ”Mahlukatla yemin, halikın varlığını gerektirir" derlerken, bazıları: ”Allah, yaratıklarından dilediği ile yemin eder. Başkalarının ise, Allah'ın dışında bir şeyle yemin etmesi caiz değildir," demişlerdir.