39

Tüm benliği ile yüzçevirdi yani Firavun imandan yüzçevirdi. ”Tüm benlik" diye terceme ettiğimiz ”rükn" kelimesi; yan, taraf manasınadır. Burada onun kendisi murad edilmiştir. Çünkü çok kere, bir şeyin yanı ve tarafı ile tüm benliği ifade edilir. Sıhah'da: ”Bir şeyin rüknü, onun kuvvetli tarafıdır. İnsana nispetle omuz gibidir," denilmektedir. Âyetin ”mülk ve askerlerinden, kendileri ile kuvvet buldukları ile yüzçevirdi" anlamına geldiğini söyleyenler de olmuştur. Çünkü rükn, insanın kendisine dayandığı şeydir.

Ve: 'O bir sihirbaz veya delidir,' dedi. Bilindiği gibi delilik aklın bozulması ve gitmesi anlamınadır. Sanki Mûsa (aleyhisselâm)'nın ellerinde meydana gelen harikulade halleri, cinne nispet etmiştir. Ancak onun kendi ihtiyarı ve gayreti ile mi, yoksa başka bir şeyle mi meydana geldiğinde tereddüt etti. Onun için ”sihirbaz veya deli" dedi.

Ebû Ubeyde, ”veya" anlamındaki bağlacın ”ve" anlamında olduğunu, çünkü Hazret-i Mûsa'yı sihirbazlık ve deliliğe birlikte nispet ettiklerini söyler. Bu, ”Yüz bin veya -ya da ve- daha çok kişiye peygamber olarak gönderdik." (Saffât: 147) mealindeki âyete benzer.