14

O, insanı, pişmiş çamur gibi kuru balçıktan yarattı. ”Salsâl," Kuruluğu sebebiyle ses çıkaran pişmemiş sert balçık demektir. Hazret-i Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den söyle sahih bir rivayet gelmiştir: ”Allah (celle celalühü) vahiy yoluyla konuştuğu zaman gök ehli sanki çıplak taş üzerine demir çubukla vurulmuş (zil sesi) gibi bir ses işitirler."

"Fahhâr" ise, tuğla, yani ateşle pişirilmiş çamur demektir. Falı nâra benzetilmesi çok öğünen kişinin ses çıkarması gibi veya içi boş olduğu için vurulduğunda kuruluğundan dolayı ses çıkarmasından ötürüdür. Allahü teâlâ  Adem'i, toprağı çamur haline, sonra kara balçık, daha sonra ses getiren kuru balçık haline getirerek topraktan yaratmıştır. Bunlardan birini söyleyen âyetle başka birisini zikreden âyet (Hicr:28) arasında zıtlık yoktur. Bunlar yaratılışın merhaleleridir.