7

Olur ki Allah, sizinle, onlardan düşman olduklarınız arasında yakında bir dostluk meydana getirir. Âyetteki ”düşman olduklarınız"dan maksat, akrabaları olan müşriklerdir.

Râğıb der ki: ”Allah (celle celalühü) Kur'an-ı Kerim'de ’asa ve ’kalk' kelimelerini, insanın daima Allah'tan bir ümit üzere bulunmalarını hatırlatmak için zikretmiştir. Allah'ın umucu olması manâsında değildir."

Bu izaha göre mânâ şöyle olur: Bu hasusta ümitvar olunuz. Aranızda dostluğun meydana gelişi, dinde size uymaları suretiyle olur. Allah bunu mü'minlere vadetti. Çünkü gördü ki, müminler babalarına, çocuklarına ve diğer akrabalarına, İslâm namına düşmanlık yapmada şiddet gösteriyorlar ve onlarla ilgilerini tamamen kesiyorlardı. Gönüllerini hoş etmek için Cenab-ı Hak bu vaatte bulundu. Yüce Allah bu vaadini de yerine getirdi. Müslümanlara Mekke fethini nasibetti. Ebû süfyan, Sehl İbn Amr, Hakim İbn Huzam, Haris b. Hişam ve Arap kodamanlarından diğer ileri gelen birçok kimseler İslâm'a girdiler. Bunlar, İslâm'a girmeden önce Müslümanlara şiddetle düşmanlık gösteriyorlardı. Fakat İslâm'a girdikten sonra aralarında mükemmel bir sevgi ve dostluk meydana geldi.

Allah gücü yetendir, Kudreti sonsuzdur. Bundan dolayıdır ki gönülleri çevirmeye, durumları değiştirmeye ve sevgiyi gerektiren sebepleri kolaylaştırmaya gücü yeter.

Allah, çok bağışlayan, çok esirgeyendir. Müşriklerden Müslüman olanları bağışlar, akrabalarına olan düşmanlıkları dostluğa çevirmek suretiyle onları esirger. Âyetin, ”daha önce müşriklere gösterdiğiniz dostluktan dolayı meydana gelen ve hala onlara karşı olan akrabalık meylinden kaynaklanan kusurlarınızı bağışlayandır," anlamında olduğu da söylenmiştir.