7

«Yemin olsun ki, bunların çoğunun üzerine hüküm hak olmuştur. Artık bunlar iman etmezler.»

iman etmeyenler üzerine and olsun ki, azab hak olmuştur. Çünkü Allahü teâlâ «izzetim ve Celâlim hakkı için and olsun ki, cehennemi cinlerden ve insanlardan iman etmeyip şeytana tâbi olanlarla dolduracağım» buyurmuştur. Bazılarına göre âyette geçen «kavlen' azab manasınadır. O zaman mânâ şöyle olur: Benim azabım cinlerden ve insanlardan çoğu üzerine vâcib oldu. Onlar Kur'an'ı ve Muhammed'i yalanlayıp, şeytana tâbi olmuşlardır. Bunun için onlara azab vâcib olmuştur. Şayet iman etmiş olsalardı, elbette kendilerine azab vâcib olmazdı. Mü’minlerin bundan alacağı ders şudur: Mü’min Kur'an'ın hükmüyle amel edecek, emir ve yasaklarına uyacak, içinde geçen kıssalardan ibret alacak, nasihatlarından öğütlenecek, haram ve helâle dikkat edecek, Peygamber ahlâkiyle ahlâklanacak ve onun yolundan gidecektir. İşte o zaman iman meyvesini verecektir, insan huzura kavuşacaktır. Mü’minin söylediği ile yaptığı birbirine muhalif olursa, o zaman iman meyve vermemiş, mü’minde münafıklık alâmeti belirmiş olur.