12

«Şüphesiz ölüleri dirilten, işlediklerini ve eserlerini yazıp tesbit eden biziz. Her şeyi apaçık bir kitapta saymışızdır.»

Allahü teâlâ, kıyamet günü ölüleri diriltir, onlara dünyada yaptıklarını bir bir haber verir. Çünkü onların dünyada yapmış oldukları bütün işlerini ve eserlerini apaçık bir kitapta yazıp tesbit edip saymıştır, insanın sağında ve solunda iki melek vardır. Sağındakiler yapmış olduğu iyilikleri ve sâlih amelleri yazar, solundaki de yapmış olduğu kötülükleri yazar. Yüce Halik kıyamet günü:

Oku kitabını, bugün sana karşı, iyi hesap görücü olarak kendi nefsin yeter.» buyurduğu zaman her şey meydana çıkacaktır. Şayet bir insan bir hayır yolu açarsa, o yolda gidenlerin ve amel edenlerin mükâfatı kadar Allahü teâlâ o yolu açana mükâfat ve sevap yazar. Nitekim Peygamberimiz (sallallahü aleyhi ve sellem): «Her kim sünnete uygun bir hayır yolu açarsa o yola uyanların yapmış olduğu amellerin sevabı kadar sevap alır. Kim de sünnete muhalif bir ser yolu açarsa o yola uyanların yaptıkları amellerin karşılığı kadar o yolu açana da günah yazılır.» buyurmuştur. Ayette geçen (......) mânâsı budur. İmam-ı Mücahid'e göre (......) mânâsı, -biz bunların adımlarını yazarızdır. Nitekim Mesrûk (radıyallahü anh), Peygamberimizden şöyle rivayet etmiştir: «Kul adımını attığı zaman ona ya bir sevap veya bir günah yazılıdır. Şayet hayra giderse sevap, şerre giderse günah yazılır.- Şu olay da bunun isbatıdır. Beni Seleme kabilesinin oturduğu mahalle Peygamberimiz (sallallahü aleyhi ve sellem)’ın mescidine uzaktı. Onlar beş vakitte mescide gelmekte zorluk çekiyorlardı. Bu yüzden evlerini satıp mescide yakm bir yere gelmeye karar vermişlerdir. Peygamberimiz onları bu işten men ederek şöyle buyurmuştur: -Evlerinizi terk etmeyin, onlara sahip olun. Sizin her adımınıza bir sevap yazılmaktadır. Adımınız ne kadar çok olursa o kadar sevabınız artar» buyurmuştur. Zira Yüce Allah kullarının yapmış olduğu bütün amelleri muhafaza eder. Bunu şöyle beyan ediyor: «Şüphesiz ölüleri dirilten, işledilkerini ve eserlerini yazıp tesbit eden biziz. Her şeyi apaçık bir kitapta saymısızdır.» Kıyamet günü herkese amelinin kargılığı verilecektir.