AL-İ İMRAN SÛRESİ

Âl-i İmran Sûresi ikiyüz âyettir ve Medinede nazil olmuştur. "Âl-i İmran" "İmran ailesi" demektir. İmran, Hazret-i Mûsanın babasının adıdır. Hazret-i Meryemin babasının adı da İmran'dır.

İmran ailesi, içinden Peygamberlerin çıktığı mübarek bir ailedir. Bu Surede İmrandan, Hazret-i Meryemden, Zekeriyya aleyhisselamdan ve Hazret-i Meryemin Hazret-i İsayı babasız olarak dünyaya getimıesinden bahsedilmiş ve muhtemelen bu ailenin ismine izafeten bu Sureye "Âl-i İmran" adı verilmiştir.

Bu Surenin ilk seksen küsur âyetinin, Necran Hıristiyanlarından bir heyetin, Medeniye gelişleri sırasında nazil olduğu Rivâyet edilmektedir. Yemende bulunan Necran Hıristiyanlarından bir heyet Medineye gelmiş, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile dini konularda görüşmüşler yapmışlar ve Hazret-i İsa hakkında tanışmak istemişlerdir. Konuşmaların sonunda, kendilerine teklif edilen İslam dinini kabul etmemişler fakat İslamın hakimiyetini kabul etmek zorunda kalarak, verecekleri Cizyeyi toplamak üzere tayin edilen Ebû Ubeyde b. Cerrah ile birlikte memleketlerine dönmüşlerdir.

Sûre-i celilede, Hıristiyanların, Hazret-i İsa ve Hazret-i Meryem hakkındaki yakışıksız isnatları ve sapık inançları reddedilmekte, Hazret-i İsanın, babasız olarak dünyaya gelişi ve bu olayın, Hazret-i Âdemin yaratılışında olduğu gibi bir mucize olduğu, Allah'ın, dilemesi halinde bunlara benzer mucizeleri her zaman yaratabileceği ve Allahü teâlânın, Hazret-i İsayı kentti katma yükselttiği beyan edilmektedir.

Sûre-i celilede, Yahudi ve Hıristiyanların yani, bütün ehl-i Kitabın, İslama karşı çıkışları, inançları saptırma ve Müslümanları dinlerinde bocalatma gayret ve çalışmaları açıklanmaktadır.

Mekke döneminde Müslümanlar açıkça hakaret ve işkenceye uğruyor, eziyete maruz kalıyorlardı. Ancak Medineye hicret edip orada teşkilatlanarak kuvvet bulmalarından sonra bu dönem kapandı. Fakat İslam düşmanları bu sefer de, Müslümanların inançlarım saptımıak ve zihinlerini bulandırmak için psikolojik savaşa başladılar. Özellikle ehl-i Kitap olan Yahudiler ve Hıristiyanlar, İslam dinine saldıraya geçtiler. İşte onların bu menfur çalışmaları Süren Celilede şöyle anlatılmaktadır.

"Kitap ehlinden bircemaat sizi doğru yoldan saptırmak isterler. Halbuki onlar, ancak kendilerini saptırırlar da farkına varmazlar. Al-i İmran: 69

"Ey kitap ehli, gözünüz gördüğü halde Allah'ın âyetlerini niçin inkâr ediyorsunuz. Al-i İmran: 70

"Ey kitap ehli, için hakkı bâtıla karıştırıyor ve bile bile hakkı gizliyorsunuz? Al-i İmran: 71

"Kitap ehlinden bir cemaat şöyle dedi: "îman edenlere indirilene günün başlangıcından iman edin, sonunda inkâr edin. Belki dinlerinden dönerler Al-i İmran: 72

"Onlardan bir cemaat, kitaptan olmadığı halde, tahrif ettiklerini, kitaptan sahasınız diye kitabı dilleriyle eğip bükerler "Bu, Allah katındandir." derler Halbuki o, Allah katından değildir. Böylece bile bile Allah’a karşı yalan söylerler Al-i İmran: 78

"De ki; "Ey kitap ehli, niçin imân edeni Allah'ın yolundan men ediyorsunuz? Hak olduğuna şahitken o yolu eğri göstermeye çalışıyorsunuz? Allah yaptıklarınızdan habersiz değildir. Al-i İmran: 99

Kitap ehlinin ve diğer İslam düşmanlarının, Müslümanların inançlarını bozmayı hedef alan çalışmaları karşısında, Müslümanların, hak yolda sebat etmeleri gerektiğini emreden ve Allah'ın, Mü’minlere yardım edeceğini beyan eden âyetlerde ise şöyle buyurulmaktadır:

"Ey Rasûlüm, inkâr edenlere de ki: "Yakında mağlup olacaksınız ve toplatılıp cehenneme sürüleceksiniz. Orası ne kötü bir döşektir. Al-i İmran: 12

"Şüphesiz ki Allah katında din İslamdır. Kitap verilmiş olanlar, aralarındaki ihtiras yüzünden, ancak kendilerine ilim geldikten sonra ayrılığa düştüler. Kim Allah'ın âyetlerini inkâr ederse, şüphesiz ki Allah, hesabı çok çabuk görendir. Al-i İmran: 19

"Mü’minler, mü’minleri bırakıp ta kâfirleri dost edinmesinler. Kim böyle yaparsa Allah’tan bekleyeceği hiçbir şey yoktur. Ancak onlardan sakınmanız ha-li müstesnadır. Allah, sizi kendisinden sakındırır. Sonunda dönüş ancak Allah’adır Al-i İmran: 28

"Ey iman edenler, Allah’tan korkun ve ancak Müslüman olarak ölün. Al-i İmran: 102

"Hep birlikte Allah'ın ipine sıkmışı sanlın ve sakın ayrılğa düşmeyin. Allah'ın, üzerinizdeki nimetini hatırlayın. Hani siz, birbirinize düşman idiniz. Allah, kalblerinizi birbirine ısındırıp kaynaştırdı da, onun nimetiyle kardeşler oldunuz. Siz, bir ateş çukurunun kenarında idiniz. Allah sizi oradan kurtardı. İşte Allah, âyetlerini size böyle açıklıyor ki hidâyete eresiniz." Al-i İmran: 103

"Onlar, eziyetten başka size bir zarar veremezler. Sizinle savaştıkları zaman arkalarını dönüp kaçarlar. Sonra onlara yardım da edilmez. Al-i İmran: 111

"Size bir iyilik dokunduğu zaman bu onların kötüsüne gider. Size bir kötülük dokununca da buna sevinirler. Eğer sabreder, Allah’tan korkarsanız, onların hileleri size hiçbir zarar vermez. Şüphesiz Allah, onların yaptıklarını ilmiyle kuşatmıştır. Al-i İmran: 120

Sûre-i celilede Uhut savaşına da işaret buyuruluyor. Unut savaşı, başlaması, cereyan ediş tarzı, sonucu ve bu sebeple inen hükmler ve tavsiyeler ile, ibret ve hikmetlerle dolu dehşetli bir olaydır. Bu olaya Surede: "Ey Rasûlüm, sabahleyin erkenden, ailenin yanından ayrılıp, mü’minleri savaş yerlerine yerleştirdiğini hatırla. Allah, herşeyi çok iyi işiten, çok iyi bilendir. Al-i İmran: 121 âyet-i kerimesiyle işaret ediliyor. Ve daha sonra Bedir savaşı hatırlatılıyor. Orada mü’minlerin, Allah tarafından gördükleri yardım beyan ediliyor.

Bundan sonra Cenab-ı Hakkın yüceliğine işaret eden âyât-ı kevniyyata, kâinat düzenindeki eşsiz âhenge dikkatler çekiliyor ve buyuruluyor ki:

"Göklerin ve yerin yaratılmasında, gece ile gündüzün değişmesinde, akıl sahipleri için şüphesiz deliller vardır. Al-i İmran: 190

"Onlar, ayakta iken, otururken, yanlan üzerine yatarken Allah’ı zikrederler. Göklerin ve yerin yaratılışını düşünürler. Ve şöyle derler: "Rabbimiz, sen bunu boşa yaratmadın. Seni tesbih ve tenzih ederiz. Bizi, cehennem ateşinden koru. Al-i İmran: 191

Gerçek dinin İslam olduğu büyük hakikati Sûre-i celilede tekrarlanarak buyuruluyor ki: "Şüphesiz ki Allah katında din İslamdır. Kitap verilmiş olanlar, sadece aralarındaki ihtiras yüzünden, kendilerine ilim geldikten sonra ayrılığa düştüler. Kim, Allah'ın âyetlerini inkâr ederse, şüphesiz ki Allah, hesabı çok çabuk görendir. Al-i İmran: 19

"Eğer seninle mücadele ederlerse de ki: "Ben Allah’a yöneldim. Bana tâbi olanlar da. Kendilerine kitap verilenlere ve okur yazarlığı olmayanlara de ki: "İslam oldunuz mu? Eğer Müslüman olurlarsa doğru yolu bulmuş olurlar. Şâyet yüzcevirirlerse sana düşen sadece tebliğidir. Allah, kullarını çok iyi görür. Al-i İmran: 20

Mü’minlerin, başkalarını dost edinmemeleri hususunda da şöyle buyuruluyor:

"Mü’minler, mü’minleri bırakıp ta kâfirleri dost edinmesinler. Kim böyle yaparsa Allah’tan bekleyeceği hiçbirşey yoktur. Ancak onlardan sakınmanız hali müstesnadır. Allah sizi kendisinden sakındırır. Sonunda dönüş ancak Allah’ıdir. Al-i İmran: 28

Sûre-i Celile, inanç mücadelesi, meydan muharebesi ve benzeri olayları dile getiriyor. Kitap ehli ve diğer İslam düşmanlarının yaptıklarını beyan ederek İslam tarihindeki en hareketli bir dönemi gözler önüne seriyor.

Rahman ve Rahim olan Allah'ın ismiyle.

1

Elif, Lâm, Mim .

Mukatta'a harflerinin açıklaması Bakara suresinin başında geçmiştir. Bu açıklamalar için oraya bakınız.