13

Hani Lokman da oğluna demişti: ona va'zediyordu: yavrum, Allah’a şirk koşma, çünkü şirk çok büyük bir zulümdür

(.......) ve hani - ya'ni unutma daima an o vakıt ki, Lokman da oğluna dedi (.......) ona va'zediyordu - nasıhat veriyordu. Râgıbin beyanına göre va'z:

tahvife mukarin bir zecirdir. İmam Halil ise kalbi inceltecek vechile hayrı hatırlatmak demiştir ki, daha güzeldir. (.......) oğulcuğum: yavrum - dedi (.......) Allah’a şirk koşma (.......) çünkü şirk çok büyük bir zulümdur. -

Yâhud billâhi şirk çok büyük bir zulümdür.

Evvelâ bir zulüm bir haksızlıktır. Çünkü zulüm bir şey'i mevzunun gayriye koymaktır. Allah’ın hakkını Allahtan başkasına vermektir. Ayni zamanda (.......) mantukunca Allah’ın mükerrem kıldığı, şeref verdiği nefsi insnîyi mahlûka ıbadet ettirerek tezlil eylemektir.

Saniyen büyük bir zulümdür. Çünkü ma'budluğu hiç mevzıı olmıyan ve olmasına hiç bir vechile imkân bulunmıyan bir mevkıa koymaktır. Zira Zeydin malını alıp da Amre vermek zulümdür. Zira Zeydin malını Amrin eline koymaktır. Lâkin hibe veya beyi' gibi temlik sebeblerinden birisiyle o mal sabıkan veya lâhıkan Amrin milki olabilmek mümkindir. Halbuki şirk koşmak ma'budluğu Allah’ın mâsivasına vermektir. Allah’ın mâsivasının ise ma'bud olmasına hiç bir vechile cevaz ve imkân yoktur.