6

Peygamber, mü'minlere nefislerinden daha evlâdır, zevceleri de analarınızdır, ülülerham (akriba) da Allah’ın kitabında birbirlerine diğer mü'minlerden ve muhacirlerden daha evlâdırlar. Ancak dostlarınıza bir ma'ruf (bir vasıyyet) yapmanız müstesnâ, kitabda o yazılı bulunuyor

(.......) Peygamber mü'minlere nefislerinden evlâdır. - Bütün işlerinde kendilerinden daha elverişlidir. Çünkü o onlara ancak iyilikleri, salâhları, necatları ne ise onu gözetir, onu emreder, şerr-ü zararlarına râzıy olmaz. Halbuki nefis öyle değildir. O halde Peygamber onlara kendilerinden daha sevgili ve onun emri kendilerinin emrinden daha nafiz ve ona karşı şefekatleri nefislerine şefekatlerinden daha tamm olmalıdır. Rivayet olunur ki,. aleyhissalâtü ves-selâm Tebûk gazasına çıkışı emrettiği zaman ba'zı kimseler analarımızdan babalarımızdan izin istiyelim demişlerdi bu âyet, bunun üzerine nâzil oldu (.......) zevceleri de onların analarıdır. -

Ya'ni hurmet ve ıhtiramda mü'minînin anaları mesabesindedirler. Nikâhları haram, ta'zîmleri farzdır. Bundan ma'ada hususatta ise yabancıları gibidirler. Onun için Hazret-i Aişe, biz kadınların anaları değiliz buyurmuştur. (.......) erham sahibleri, ya'ni karâbet sahibleri de (.......) ba'zısı ba'zısına evlâdır. - Mirasa daha yakın, daha mukaddemdir. (.......) Allah yazısında - bu âyette veya miras âyetlerinde (.......) bu kayidde iki ıhtimal vardır. Birisi ülül'erhamı beyan olmasıdır.

Ya'ni alel'umum mü'mininden ve bilhassa muhacirînden olan ülül'erham, çünkü kâfirlerden olan akriba vâris olamaz. Diğeri (.......) iptidaiyye olarak evlânın sılesi olmaktır.

Ya'ni ülülerham yekdiğerine Allah yazısında diğer mü'minlerden ve muhacirlerden daha evlâdır. Dîn hakkı bulunan mü'minlerden, hicret hakkı olan muhacirlerden daha mukaddem miras alır. İslâmın bidayetinde hicret ve dînde kardeşlik akdiyle meşru' kılınmış olan tevarüs, bu âyet neshedilmiş, akriba diğerlerine takdim olunmuştur (.......) ancak dostlarınıza bir ma'ruf yapmanız müstesna - burada ma'ruftan murad, vasıyyettir, ya'ni akribaya değil de haricde olan dostlara yapılan vasıyyet, o evleviyyet hukmünden müstesnadır. Çünkü sülüs mıkdarında vasıyyet mirasa mukaddemdir. (.......) kitabda bu mestur bulunuyor. - Netekim Sûre-i «Nisâ» da miras âyetlerinde (.......) diye yazılı olduğu gibi burada da bu âyetle yazılıdır. Onun için Allah’ın kitabındaki bu ahkâma tabi' olup Allah’a mütevekkil ol