10

Her halde sana biy'at edenler mahzâ Allah’a biy'at ederler, Allah’ın eli onların elinin üstündedir, onun için her kim cayarsa sırf kendi aleyhine cayar, her kim de Allah’a ahid verdiği şeyi iyfâ ederse o da ona yarın bir ecri azîm verecektir

(.......) Muhakkak ki, o sana biy'at edenler sırf Allah’a biy'at ederler - çünkü Resule Resul olması haysiyyetiyle itaat onu gönderene itaattır. (.......), Sûre-i (.......) de (.......) âyetine bak. Bunun nüzulü biraz sonra geleceği vechile Hudeybiyede ağacın altında yapılan biy'atı rıdvan hakkındadır. Kaçmamağa veya ölüme söz vererek biy'atleşmiş idiler. Fakat mefhum, ammolmak lâzım gelir. (.......) Allah’ın eli onların ellerinin fevkında - ya'ni mubâyea bir alım satım gibi el ele vererek karşılıklı bir mukavele ve muaveza halinde ise de hakikatte bundan istifade edecek olanlar onlardır. Çünkü Allah’ın eli onların ellerinin fevkındadır. İbn-i cerîr tefsirinde der ki, bunda iki vecih vardır: birisi: biy'at yaparlarken Allah eli onların ellerinin fevkında demektir. Çünkü onlar Allah’ın Peygamberine biy'at etmekle Allah’a biy'at etmiş oluyorlardı. Birisi de: Allah’ın kuvveti onların kuvvetinin fevkındadır demektir (.......) Birinci veche göre cümle, biy'atı tasvir halinde bir te'kid olarak Peygamber, Allahü teâlânın bir Resulü, ahkâmını icraya me'mur bir âleti olmak i'tibariyle Allah’ın bir eli gibi tasvir ve tahyil olunmuştur. Çünkü Allahü teâlânın kendisinden bir cüz' olmak ma'nâsına carihadan münezzehtir. İkinci ma'nâya göre ise cümle-i istînafiyye olarak yed, kuvvet ve kudret veya ni'met ma'nâsına te'vil olunmuştur ki, ikisinin de hasılı bu biy'atten hasıl olan asıl faidenin biy'at edenlere âid olacağını beyandır. Onun için buna tefrian buyuruluyor ki, (.......) bunun üzerine her kim cayarsa sırf kendi aleyhine olarak caymış olur (.......) her kim de Allah’a üzerine ahd verdiği şey'i iyfa ederse (.......) o muhakkak ileride ona büyük bir ecir verecektir - ki, Cennet ve rıdvandır. Onda gözlerin görmediği kulakların işitmediği ve beşer kalbine henüz hutur bile etmemiş şeyler vardır.