5

Demek ki, zorlukla beraber bir kolaylık var

(.......), fasîha olarak makablinden maba'dine istıkra ve istişhad ile tefri' tarzında yâhud faita'liliyye olarak makablini ta'lîl ile ta'diye suretinde ilerisi için de va'ddir. (.......) o va'di tahkîktir. Va'd, sevkın icabıdır. (.......) de (.......), fasîha suretinde zâhiren ahd olmak lâzım gelirse de cüzîden küllîye intikal ile hakikatte va'di ifade için istiğraka işarettir. Ta'lîl suretinde ise kübrâ demek olduğu için doğrudan doğru istığraktır. Demek ki, ma'na şu olur: O şerhı sadr, vaz'ı vizir ref'ı zikir madem ki, oldu demek ki, o senin çektiğin zorlukla beraber büyük bir kolaylık varmış, o halde daha da vardır.

Yâhud: Çünkü her zorlukla beraber bir kolaylık vardır. Ondan dolayı seni kolaylığa irdirdik yine de irdiririz. Meşhur olduğu üzere burada (.......) ma'nasınadır. Tekarüb, tekarüne teşbih olunarak ifade olunmuştur. Çünkü o şerhı sadr ve vaz'ı vizr, inkazı zahrden sonra olmuştur. Hasılı bu böyle olduğu gibi ilerisi için de böyledir. (.......) dır. Bir iş dıyk oldukta müttesi' olur.