7

Ki, çıkar gönüller üstüne

(.......) öyle tutuşturulmuş

bir ateş ki, (.......) yüreklerin, kalblerin içi merkezi demek olan Füadlerin, ya'ni idrâk mahalli olan gönüllerin üstüne çıkar. -Tenden geçer ruhlara, ma'neviyyata muttalı' olur, çatar, sarar, canlar yakar gerçi onları öldürmez (.......) olur, lâkin uzanır sarar, azâb eder. Çünkü küfrün, habîs akîdelerin fena niyyetlerin menba'ı onlardır. Râzînin zikrettiği üzere Hazret-i Peygamberden rivayet olunmuştur ki, nar, ehlini yer, nihayet ef'ideye muttalı' olunca müntehî olur, sonra Allahü teâlâ etlerini, kemiklerini diğer bir neş'etle iade eder (.......) âyeti de buna delâlet eyler.

ITTILA', bir şey'in üzerine çıkmaktır. Ilmî olan ıttıla' ve mutalea da bundan me'huzdur. Füadların üzeri ta'biri belli ki, dimağı da ihtiva eyler. Ateşin böyle hayatın merkezi olan kalblerin içini bütün üzerinden sarması, onlara muttalı' olması azâbının şiddetini ve ihatasını belîğ bir beyandır. Âlûsî demiştir ki, erbabı işaret bunda ruhanî azâbın şiddetine işaret olduğunu söylerler.